Sağmal ineklerde sıcak stresinden kaçınmak

Havalar ısınmaya başladığında, sıcak stresinin çok uzakta olmadığı tüm süt çiftçileri tarafından iyi bilinir. Daha ılıman iklimlerde bile, sıcaklıklardaki artış, süt ineklerinin verimliliğinde ve çiftçilerin cebine giren parada önemli bir fark yaratabilir.

Çiftliğinizdeki sıcak stresi ile ilgili zorluklarının üstesinden gelmek ve bu konudaki hazırlıklara başlamak için Sıcak Stresi Stratejisi Değerlendirmemizden yararlanabilirsiniz. Ve sonrasında, sunduğumuz rehber bilgilere göz atabilirsiniz.

Beş blog yazımızla, çiftliğinizdeki sıcak stresi belirtilerini ve en iyi yönetim uygulamalarını, belirlediğimiz kilit risk alanlarını gözönünde bulundurarak açıklıyoruz:

1. Kaba yem ve yemler 

2. Buzağılar

3. Düveler

4. Sağmal inekler

5. Geçiş dönemindeki inekler

Çiftliğinizde sıcak stresinin olumsuz etkisi ortaya çıktığında, bunu en şiddetli şekilde sağmal inekleriniz üzerinde görebilirsiniz. Sıcak stresi kontrol edilmediğinde, yalnızca verim ve performansta azalmaya yol açmaz, aynı zamanda hayvanlarınızın sağlığını da etkileyerek üretim karlılığınızda bir düşüşe neden olur.

Peki, laktasyondaki ineklerde sıcak stresi söz konusu olduğunda, hangi belirtilere dikkat etmelisiniz ve sorunu hızlı ve etkili bir şekilde çözmek için neler yapabilirsiniz?

Sıcak stresinin belirtileri

• Sağmal inekleriniz sıcağı hissettiğinde çıplak gözle görülebilecek pek çok belirti vardır:
• Artan solunum (>70/dakika). Bu, ineklerin vücut ısısnı düşürme girişimidir, ancak bu, aynı zamanda kandaki bikarbonat konsantrasyonunu azaltır.
• Aşırı terleme. Vücudu soğutmak için yüksek seviyede ter üretilir ve ter buharlaşır. Bu ter üretimi, sodyum, potasyum ve magnezyum kaybına neden olur.
• Kandaki düşük bikarbonat seviyesi nedeniyle tükürükte azalma. Bu, düşük rumen aktivitesine, yem tüketiminde %10-20 civarında bir düşüşe ve ardından rumen asidozuna yol açar.
• Uzun süre ayakta durma ve toplanma. Hayvanları tırnak problemleri ve topallık gibi hastalıklara yakalanma riskine sokar.

Biraz daha yakından baktığınızda, bazı olumsuz iç etkileri daha fark edebilirsiniz:

• Süt üretimi ve süt yağında azalma
• İdrarda kanın pH'ını etkileyen yüksek bikarbonat kaybı
• Embriyonik ölüm ve fetal düşük gibi üreme ve doğurganlıkla ilgili sorunlar

Barınma ve yönetim

Sağmal ineklerdeki sıcak stresini yönetmenin anahtarı, onlara mümkün olan en rahat ortamı sunmaktır. Hayvanlar, sıcak stresinin etkilerini hafifletmek için ihtiyaç duydukları her şeyi sunan bir ortamda barındırılmalıdır.

Vücudun su kaybetmesi, ele alınması gereken öncelikli konulardan biridir.  Normal şartlar altında, ineğiniz üretilen sütün litresi başına 3-4 litre su içecektir. Yani 30 litre süt veren bir ineğin günde 90-120 litre suya erişmesi gerekir. Ancak hava çok sıcak olduğunda su alımı 250 litreye kadar çıkabilir.

Artan su ihtiyacını karşılamak için;

• Yalaklar 2-4 noktaya yerleştirilmeli, inek başına 10-15 cm uzunluk olmalıdır.
• Lezzeti arttırmak için yalaklar sık sık temizlenmelidir.

Aşırı terleme, hayvanların temel mineralleri kaybetmesine neden olduğundan, terlemenin serinletici etkilerini simüle etmek için su püskürtme ve kurutma sistemlerini barınaklara entegre etmek önemlidir. Bu, sağımhaneye, toplanma ve yemleme alanına kurulan ve döngüler halinde çalışan fanlar ve su püskürtücüleri kullanılarak gerçekleştirilebilir.

• 30 saniyeden 1 dakikaya kadar deriyi ıslatan büyük damlacıklar şeklinde su püskürtülmelidir.
• Islatma döngüsü her 5 dakikada bir olmalıdır.
• Fanlar saniyede 3 metre ve sürekli üflemelidir.

Ve son olarak, ineklerin rahat bir dinlenme alanına sahip olması çok önemlidir. Yatma ve uzanma alanları, hayvan başına minimum 10 m² ve doğuma yakın/yeni doğum yapmış ineklerde 12–14 m² olmalıdır.

Beslenme ve Yemleme

Sıcak stresini azaltmaya yardımcı olmak için uygulayabileceğiniz basit ama etkili bir değişiklik, ineklerin rahat etmelerini sağlamak için yemleme zamanlarını günün daha serin zamanlarına kaydırmaktır.

Yem rasyonları söz konusu olduğunda, akılda tutulması gereken birçok faktör bulunur:

• Hayvanların yemi ayıklamasını en aza indirmek için karıştırılan ve dağıtılan yemlerin tek tip olduğundan emin olmak
• Rumen fonksiyonunu korumaya yardımcı olacak taze, lezzetli, yüksek kaliteli yem kullanmak
• Aşırı rasyon proteininden kaçınmak
• Negatif Enerji Dengesi’ni sınırlamak için yemin enerji yoğunluğunu gözden geçirmek ve güvenli bir kaba yem:konsantre oranı (70:30) sağlamak
• Rasyondaki enerjiyi arttırmak için fraksiyonize ve/veya sindirilebilirliği yüksek yağ kaynakları kullanmak
• Tahıl, ot ve yonca silajları gibi sindirilebilirliği yüksek kaba yemler seçmek
• Mısır yerine arpa gibi yavaş parçalanma oranlarına sahip nişasta kaynaklarını seçmek
• Rasyondaki şeker seviyesini %5–6 oranında tutmak
• Ter yoluyla kaybedilen mineralleri önerilen seviyelerde sağlamak: Potasyum (%1,5–1,6), sodyum (%0,45–0,6), magnezyum (%0,35–0,40)
• E vitamini, selenyum ve çinko gibi temel vitaminlerin ve iz mineralleri sağlamak

Alltech’te  performansı optimize etmeye yardımcı olmak için sağmal inek yemlerine eklenebilecek ürünler sunmaktayız. Yea-Sacc® rumen ortamını stabilize etmeye ve işlevi optimize etmeye yardımcı olurken, Optigen® amonyak kullanım verimliliğini arttırabilir.

Yukarıdaki tavsiyelerin hepsini daha da erişilebilir kılmak için, buradan indirebileceğiniz tek sayfalık bir özette önemli noktaları ortaya koyduk.

Sağmal inekleriniz dışında, süt çiftliğinizde sıcak stresinden olumsuz şekilde etkilenebilecek, zaman ve maliyete neden olabilecek başka alanlar da bulunur. Sıcak Stresi Stratejisi Değerlendirmemiz, mevcut yaklaşımınızı değerlendirir ve sorunu etkin bir şekilde ele almak için iyileştirmeler önerir. Ücretsiz değerlendirmenizi almak için burayı tıklayınız.